Jan Smit (55 jaar) werkt sinds drie jaar bij houtwerkplaats De Nerf van De Trans in Emmen. Daar zit hij heel goed op zijn plek, want Jan heeft een groot talent. Hij is superhandig met hout. Dat is niet zo gek, want Jan heeft jarenlange ervaring.
“Ik vind het leuk om met hout te werken,” vertelt Jan. “Ik maak veel verschillende dingen. Bijvoorbeeld vogelhuisjes. Die zijn allemaal anders. Elke vogel vraagt namelijk om een eigen huisje.” Jan laat een houten vogelhuisje zien en wijst op de opening. Hij legt uit dat het gat een diameter heeft van 30 millimeter. “Dat is bedoeld voor koolmeesjes. Pimpelmeesjes vinden 28 millimeter fijner.” Jan herinnert zich nog goed dat hij zijn eerste vogelhuisjes maakte op de LTS. Op die plek leerde hij het ambacht van het houtbewerken. “Ik vond het meteen leuk!”
Gewerkt in timmerfabriek
Wie met Jan over zijn werk praat, krijgt al heel snel door dat hij precies weet wat hij doet. “Ik werk al heel lang met hout. Voor De Nerf heb ik twintig jaar gewerkt als opperman bij een timmerfabriek.” Daar hield hij zich onder meer bezig met houten kozijnen en deuren. “Ook maakte ik traptreden,” vertelt hij. “Daarbij is het heel belangrijk dat je één traptrede uit één plank haalt. Op die manier zie je geen verschil in het hout. De kleur is dan precies hetzelfde.” Het zijn de details waar Jan nog altijd op let bij alles wat hij maakt. “Ik wil graag dat het mooi wordt.”
Ervaring delen met collega’s
Bij De Nerf deelt hij zijn ervaring met houtbewerking graag met zijn collega’s. “Ik werk hier op maandag, woensdag en vrijdag. Ik werk met zes collega’s. We doen alles samen. Ik teken de onderdelen af, een ander schuurt deze en ik lijm ze aan elkaar. Weer een andere collega maakt bijvoorbeeld van oude fietsbanden een dak voor een vogelhuis. Iedereen is hier zijn eigen ster. En krijgt iemand vandaag iets niet af, dan doen we het morgen.”
Collega’s verwennen
Ook zijn begeleider Simone Smilde is een van zijn collega’s. “Jan is zo’n lieve collega,” vertelt zij, “hij deelt niet alleen zijn ervaring, maar nog veel meer. Zo neemt hij regelmatig wat lekkers mee. Bijvoorbeeld voor zijn collega Herman. Die is dol op een haring met roggebrood. Dat neemt Jan dan voor hem mee. Hij verwent ons echt. Thuis heeft Jan een moestuin; zijn vader heeft hem alles over tuinieren geleerd. Als de oogst groot is, krijgen we onder andere andijvie of bietjes. Hij heeft ook een keer Mexicaanse bonensoep voor ons gemaakt. Jan is echt een deler!”
Mooie dingen namaken
“Ik woon zelfstandig,” vertelt Jan. “Het huis is van mijn opa en oma geweest en daarna van mijn vader. Nu is het van mij.” Bij het zelfstandig wonen krijgt hij begeleiding. Ook zijn oom Hennie speelt een belangrijke rol in het leven van Jan. Hij is net als zijn neef heel handig met hout. “We werken vaak samen. Ik heb in de schuur een afkortzaag staan.” Thuis, onderweg en bij De Nerf kijkt Jan altijd of er ergens hout te vinden is dat hij kan gebruiken. “Ik maak graag dingen na.” Zo haalde hij bijvoorbeeld een houten kruiwagentje uit elkaar. Alle onderdelen maakte hij vervolgens na. “Als ik weet hoe het is gemaakt, kan ik het zelf.” Trots laat hij de kruiwagen zien die hij heeft nagemaakt. “Mensen kunnen deze vullen met aarde en viooltjes erin zetten. Mooi, hè!”
Lekker geld verdienen
Egelhuisjes, vleermuiskasten, voederkastjes voor eekhoorns, dienbladen; Jan maakt echt van alles. Hij somt ook zo uit zijn hoofd alle afmetingen op. Bijvoorbeeld voor de eekhoornkast. “Als een eekhoorn zin heeft in eten, hoeft hij alleen maar dit plankje omhoog te doen.” Jan laat zien hoe het werkt. “Ik vind het een uitdaging om zulke dingen te maken van hout. Bovendien kan ik er lekker geld mee verdienen.” De producten die Jan samen met zijn collega’s maakt, zijn op meerdere plekken te koop. In ’t Pant in Emmen, bij Kadowinkel Eignwies in Rolde en natuurlijk bij De Nerf in Emmen. “Ik zet hier bij De Nerf soms een verkoopstalletje buiten,” zegt Jan. “Een vogelhuisje kost bijvoorbeeld 14,50 euro en een dienblad 7,50 euro. We staan ook op markten.” Dan als een echte verkoper voegt hij nog iets belangrijks toe: “We maken producten ook op bestelling. Het is dan niet meteen klaar, maar met vijf tot zes weken kun je het ophalen.”
Jan werkt drie dagen per week bij De Nerf.
Hij maakt onder meer vogelhuisjes.
Alles maakt hij van hout.
Jan is heel handig en aardig voor zijn collega’s.